Een gletsjer is een ijsmassa op het land die genoeg massa heeft om bergafwaarts te stromen. De gletsjer gedraag zich als een soort rivier van ijs die langzaam naar beneden stroomt. Dit gaat met eensnelheid van centimeters tot in uitzonderlijke gevallen een tiental meters per jaar. Gletsjers en ijskappen bevatten het allergrootste gedeelte van het zoet water op aarde. Gletsjers kunnen ontstaan in gebieden waar de temperatuur laag genoeg is én waar genoeg neerslag valt om ijs te kunnen laten ophopen. Gletsjers en ijskappen komen voor in de poolgebieden en in gebergten.

Gletsjers en ijskappen zorgen voor erosie door uitslijting van de boden waar ze overheen stromen. De Noorse fjorden zijn op deze manier ontstaan. Aan het uiteinde van de gletsjers wordt het steenmateriaal en puin wat is meegevoerd weer afgezet in de zogenaamde morene van de gletsjer. Als puin en stenen over grotere afstand worden vervoerd kunnen lagen keileem en zwerfstenen ontstaan.

Een gletsjer op IJsland stroomt totaan de bodem van het rivierdal. Foto: Herman Zevenberg